Przystanek Dłużek

„Powroty” / przegląd filmów dokumentalnych

Kurator / słowo wstępne: Krzysztof Gierat

Gość przeglądu: Jerzy Śladkowski

Powroty to główny motyw filmów o diasporze żydowskiej. Ich bohaterowie wracają do swoich wspomnień, konfrontują wyobrażenia o ziemi ojców, próbują rozwikłać zagadki rodzinne i zrozumieć powody postrzegania Polski jako cmentarzyska narodu wybranego oraz kraju, w ich przekonaniu, wciąż przepełnionego antysemityzmem. Wracają do Polski (w tym do Łodzi): uratowani z Holocaustu i wygnańcy Marca 1968.
Choć na ogół te swoiste wizje lokalne doprowadzają do nadszarpnięcia, a nawet wymazania stereotypowego myślenia, to po drodze jest cierpienie. Ale nie zawsze i nie tylko. Powroty pomagają także wybaczyć i zrozumieć, uświadamiają jak ważna jest rodzina, przyjaciele, ojczyzna.
Kurator projektu jest dyrektorem Krakowskiego Festiwalu Filmowego, jednej z najstarszych tego typu imprez w Europie i założycielem Krakowskiej Fundacji Filmowej.

Filmy w ramach przeglądu:

Dwa Rembrandty w ogrodzie (pierwszy pokaz w Łodzi)
scenariusz i reżyseria: Jerzy Śladkowski
produkcja: Niemcy, Polska 2009, czas: 79 minut
Mieszkali w okazałej kamienicy przy ul. Gdańskiej w Łodzi. Mieli świetnie prosperującą fabrykę wyrobów gumowych, kiedy zaskoczyła ich wojna. W ostatniej chwili udało im się wyemigrować z Polski. Dziś wnukowie ocalałych Żydów przyjeżdżają do ich rodzinnego miasta w poszukiwaniu kosztowności podobno zakopanych przez ich dziadka tuż przed ucieczką. Dziś rodzinna kamienica jest budynkiem wojskowym. Czy bohaterowie będą musieli stawić czoła polskiej armii? (według: www.filmpolski.pl)

Ostatni z Krasuckich
scenariusz i reżyseria: Y. A. Krasucky
produkcja: Izrael 2009, czas: 54 minuty
Tosia, 94-letnia babcia reżysera, przed śmiercią zdradza pilnie skrywany rodzinny sekret: jej syn, czyli ojciec twórcy filmu, był dzieckiem adoptowanym. Tylko formalnie jest ostatnim z rodu Krasuckich. W poszukiwaniu biologicznych korzeni ojciec i syn wyruszają w podróż z Tel Awiwu do Łodzi. (według: www.kff.com.pl)

Pizza w Auschwitz
scenariusz i reżyseria: Moshe Zimerman
produkcja: Izrael 2008, czas: 52 minuty
Zapis podróży Żyda, który ocalał z Holocaustu, po pięciu obozach zagłady. Danny Chanoch wraca pamięcią do najtragiczniejszych kart swego życia i próbuje podzielić się tym ze swoimi dziećmi, jednak dystans pomiędzy pokoleniami, przywiązanie do dobrobytu i brak empatii jego potomków, narasta z kolejnymi etapami podróży. Reżyser zastanawia się, czym dla dzisiejszych młodych Żydów jest Holocaust. (według: Przemek Lewandowski, www.stopklatka.pl)

Kredens
scenariusz i reżyseria: Jacob Dammas
produkcja: Polska, Dania 2007, czas: 28 minut
Po przyjeździe do Wrocławia Jacob Dammas (Duńczyk, którego matka jest Polką) odwiedza miejsce, gdzie przed przymusową emigracją pod koniec lat 60. z uwagi na żydowskie pochodzenie, mieszkała jego matka wraz ze swoim ojcem. Rozmawia z ich byłymi sąsiadami, kierowany jest pod kolejne adresy, a wszystko po to, by odnaleźć rodzinną pamiątkę sprzed lat – tytułowy kredens. (według: www.filmpolski.pl)

Przystanek Dłużek
scenariusz i reżyseria: Irit Shamgar
produkcja: Polska, Izrael 2008, czas: 59 minut
Izraelska dziennikarka Irit Shamgar przyjeżdża latem 2007 roku do Polski, by spotkać ludzi, którzy znali jej ojca i poznać miejsca z nim związane. Spędza lato na Mazurach, nad jeziorem Dłużek, u Ireny Holland, żony ojca. Spotyka przyjaciół wypędzonych z Polski w 1968 r., którzy przyjechali tu teraz na wakacje. Dłużek to dla nich wyjątkowe miejsce. W latach 60 ubiegłego wieku grupa przyjaciół, warszawskich dziennikarzy, kupiła tu domy, by wspólnie spędzać wakacje. Byli tu również latem ’68, już jako „bezpartyjni, bezrobotni”. Do nich należał też ojciec reżyserki, znany dziennikarz, Stanisław Brodzki. (według: www.stopklatka.pl)